خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا / سرویس تحلیل سیاسی:
کشورهای عربی فهرستی از شروط 13 گانهای تهیه کردند که در صورت پذیرفته شدن آن از سوی قطر، روابط دیپلماتیک با این کشور از سر گرفته خواهد شد. تنش میان قطر و کشورهای عربی نشاندهنده مشکلات عمیق و ریشه ای در جهان عرب است؛ مخصوصا با روی کار آمدن «محمد بن سلمان آل سعود» ولیعهد جوان عربستان سعودی که احتمال می رود منطقه را به سمت و سوی ناامنی و رقابت تنگاتنگ امنیتی پیش برد.
علاوه بر این، وضعیت روابط عربستان با ایران و یمن و نیز عراق، ترکیه و سوریه بحرانی است.
یادداشت زیر با عنوان "ریاض؛ حرکت به سمت آتشافروزی" به قلم «عباس خامه یار» کارشناس مسائل منطقه و معاون بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در شماره امروز "روزنامه جام جم" منتشر شده است:
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به قلم: عباس خامه یار
(معاون بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی)
◀️ 14 تیر 1396
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بحران فعلی میان کشورهای عربی پیچیده و کمسابقه است، در واقع خلأ رهبری در جهان عرب وجود دارد، البته اگر همچنان کشورهای عربی را به عنوان جهان عرب بدانیم.
به دلیل اینکه معتقدم جهان عرب از هم فروپاشیده است و مانند سابق رهبریت واحدی ندارد تا بتواند حول محور آن اعراب را جمع کند، ملک فیصلی وجود ندارد که حول محور ایدئولوژیک بتواند جهان عرب را دور هم جمع کند، صدام حسینی هم وجود ندارد که بتواند با زورگویی جهان عرب را گردهم بیاورد. جهان عرب، جهان فروپاشیدهای است که واگرایی در آن موج میزند، یمن هم تحت آماج حملات ددمنشانه عربستان قرار گرفته است همچنین کشورهای دیگری از جمله عراق، لبنان و... مشکلات خود را دارند.
لذا در مجموع راهبرد و مرکزیتی وجود ندارد و در یک خلأ قدرت در منطقه عربی روبهرو هستیم، به نظر میرسد بحران اخیر میان کشورهای عربی تیر خلاصی است که در حال اصابت به جایگاه کشورهای عربی است. مشخص نیست به کدام سمت میرویم؟ آیا این بحران پایانپذیر هست یا همچنان مانند بحرانهای دیگر منطقه مثل سوریه، یمن و بحرین ادامهدار خواهد بود؟ اما در هر حال خلأ قدرتی در جهان عرب وجود دارد، تحولات امروز در کشورهای حاشیه خلیجفارس و واگرایی موجود اوج فروپاشی جهان عرب است و امکان برگشت برای سعودیها به دلایلی از جمله بافت فکری، غرور و... عقبنشینی از شروط سیزده گانهای که برای قطر مطرح کردهاند، وجود ندارد. به همین دلیل امکان حل سریع این بحران وجود ندارد، در عین حال قدرت مانور قطریها هم بسیار محدود بوده و به نظرم بسیار سخت است که بتوانند این شرایط را بپذیرند، البته همانطور که اعلام شد این شروط مورد پذیرش قطر قرار نگرفت.
شرایط عنوان شده از سوی عربستان بهانهای برای آغاز یک جنگ تمامعیار علیه قطر است. این جنگ یا جنگ نظامی خواهد بود یا جنگ سیاسی، اقتصادی با همه ابعادش. لذا قطریها باز هم قدرت مانورشان بسیار محدود است. هر دو طرف به سمتی میروند که برونرفت از آن مشکل خواهد بود. چند گزینه برای سعودیها در قبال قطر وجود دارد؛ یکی از این گزینهها تشدید محاصره اقتصادی قطر و به دنبال آن دگرگون شدن وضعیت قطر و شکلگیری کودتا در آنجا با توجه به سابقه این اتفاق در آنجا است.
یکی دیگر از گزینههای سعودیها علیه قطر بسیج کشورهای عربی علیه این کشور است، البته این امر امکانپذیر نیست مگر اینکه عربستان کشورهایی مانند کومور، جیبوتی، سومالی و نظایر این کشورها را وارد موضوع کند، به دلیل اینکه شاهد بیطرفی از سوی بسیاری از کشورهای عربی نسبت به بحران موجود هستیم. برای قطریها هم موضوع تمکین در برابر شروط سیزدهگانه عربستان حیثیتی است و احتمال دارد به سوی کشورهای بزرگ و بازیگران منطقهای ایران و ترکیه روی آورند، ایران حمایت اقتصادی و سیاسی خود را از قطر اعلام کرده و ترکیه نیز بشدت حمایت نظامی خود را از قطر اعلام کرده است، بنابراین در صورتی که این وضعیت ادامه یابد، رویارویی بین بازیگران منطقهای پیش میآید. به این معنی که ترکیه با عربستان درگیر میشود که البته در حال حاضر آثار درگیری سیاسی را کاملا میبینیم.
تصویر آغاز ولیعهدی جدید در عربستان با این پیشزمینه و با حمایت قدرتهای بزرگ و بخصوص آمریکا یک تصویر بحرانزا و جنگجویانهای ایجاد میکند. مهمترین هدف ولیعهد جدید زیر چتر آوردن کل کشورهای حوزه خلیجفارس است تا بتواند به یک قدرت بلامنازع منطقهای دربیاید که امکانپذیر نیست. گرچه از قطر آغاز کرده است، اما درعین حال امکان تسلیم صددرصد عمان، کویت و همچنین قطر وجود ندارد، به دلیل اینکه در یک منظومه رقابتی آمریکا و انگلیس قرار گرفته و انگلیسیها اجازه نمیدهند چتر آمریکایی بر سر این کشورها به طور مطلق باز شود و آنها هم دنبال سهمخواهی هستند و اجازه نمیدهند سهمشان از دست برود.
محمد بن سلمان منطقه را به سمت و سوی ناامنی و رقابت تنگاتنگ امنیتی پیش میبرد که در آن قدرتهای منطقهای و بینالمللی را وارد این بحران خواهد کرد.
..............................
پایان پیام/ 167 ـ 101
آرشیو سرمقاله های خبرگزاری ابنا:
ــ آیا شاهد یک "ترکیه جدید" خواهیم بود؟
ــ رایزنی شکننده در ژنو ؛ دست بالا مال کیست؟
ــ جمعه های خونین تکفیری؛ داعش اسلام را کجا آموخته است؟
ــ آقای درویش، بیایید به احساسات مردم احترام بگذاریم
ــ انفجار اطلاعات؛ غولهای صنعت فرهنگ؛ و دو نامه
ــ اقتصاد مقاومتی؛ در عرصه فرهنگ و تبلیغ بین الملل
ــ روز جهانی حضرت علی اصغر(ع) ؛ روز حمایت از کودکان قربانی خشونت و تروریسم
ــ نمونه ای موفق در تبلیغ بین المللی؛ ترکیب "حکمت، دانش و مخاطب شناسی"
ــ یادداشت های اربعینی /1/ و کاروان عشق در حرکت است...
ــ یادداشت های اربعینی /2/ به میزبانمان احترام بگذاریم
ــ یادداشت های اربعینی /3/ بیست و هشتم صفر؛ اربعین مکرر؛ و ایثار و مجاهدت عجیب شیعیان عراق
ــ دوران ترامپ؛ دکترین مونرو یا مک کارتیسم نوین؟
ــ هاشمی رفسنجانی؛ فدک؛ و ثبت جهانی "مظلومیت فاطمه زهرا(س)"
ــ گناه روحانیون جمهوری آذربایجان چیست؟
ــ این 10 روز سرنوشت ساز ...
ــ شهر خون، دوباره در آتش
ــ حمله آمریکا به سوریه؛ دوگانگی در برخورد و افشای فریب ترامپ
ــ صحنه های وحشتناک در حی الراشدین
ــ پاراچنار در "مبعث" هم رنگ خون گرفت
ــ رقابت اخلاقی در انتخابات؛ لازمه اعتلای جامعه
ــ "ترامپ" و "آل سعود" در حال ایجاد اتفاقات بسیار بدی در خاورمیانه هستند
ــ فروپاشی ائتلاف عربی، نخستین نتیجه رقص شمشیر در ریاض
ــ تهدیدهای ملیگرایی کاذب/ آیا حج ایرانیان باعث ثروتمند شدن عربستان می شود؟
ــ جنبههای تاکتیکی، عملیاتی و راهبردی آزادسازی موصل
ــ ریاض؛ حرکت به سمت آتشافروزی
ــ تحلیل روانشناختی "فاجعه قتل آتنا اصلانی"